Miałem dziś prawdziwą przyjemność wziąć udział w obronie pracy dyplomowej na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Pani arch. inż. Alicja Sutkowska przedstawiła dyplomową koncepcję adaptacji na Muzeum Rzeźbiarek i Medalierek Polskich oficyny dworskiej i oranżerii w założeniu pałacowym w Falentach. Tak, tak, domu urodzin Magdaleny Abakanowicz 😊

Zobaczyłem jak może wyglądać ten budynek! Jaki piękny miał detal! Jaki fajny ośrodek – ognisko sztuki może pomieścić. W niższej części oficyny Autorka zaprojektowała sale wystawowe i gabinet pamiątek życia Magdaleny Abakanowicz. Projekt zakłada zachowanie i odsłonięcie spod tynków ceglanych ścian korytarza centralnego, co podkreśli atmosferę tradycji, trwania, pamięci – w tych „murach” wychowywała się przyszła artystka. Zachowane zostaną oryginalne posadzki ceramiczne w korytarzu – na nich stawiała pierwsze kroki. W projekcie jest więcej świetnych oryginalnych pomysłów, smaczków, niuansów świadczących o doskonałym reaserch’u poprzedzającym projektowanie i o warsztacie Autorki. W części wyższej budynku  zaprojektowano pracownie, sale konferencyjną, pomieszczenia wielofunkcyjne np. bibliotekę, windę, pokoje gościnne itp. Zespół dopełni odrestaurowana oranżeria, która stanie się salą ekspozycji stałej lub wystaw czasowych. Zabytki te będą stały w mądrze zrewitalizowanym parku, też przyjaznym dla rzeźb plenerowych, twórczości i turystów.

Praca Alicji Sutkowskiej stworzona pod opieką arch. dr Piotra Bujnowskiego znalazła wysokie oceny recenzentów za przemyślane podejście do tematu, wykorzystanie istniejących budynków, zamiast projektowania nowych – i oryginalny, osadzony w lokalności program tych obiektów. Szczególne uznanie wyrażono za zwrócenie uwagi na „architekturę tła”, której tak mało w polskim krajobrazie kulturowym. Ideologiczna niechęć do architektury dworów, folwarków, chałup – „architektury niewidzialnej” spowodowała, że została ona zrujnowana, wyburzona, tak, że dziś pałace są jak „złote zęby w sztucznej szczęce” otoczone styropianowym budownictwem.

Co ważne, w pracy Pani Alicji widać nowe trendy w europejskiej, zachodniej architekturze i budownictwie, gdzie coraz mniej się buduje a coraz więcej odnawia, odbudowuje, rewitalizuje. Szczególnie w zamożnych krajach o niskim przyroście demograficznym. Ten szacunek dla tradycji, historii lokalności i piękna krajobrazu zasługuje na najwyższe uznanie, szczególnie w kraju tak spustoszonym jak Mazowsze, Polska.

Szerzej koncepcję i projekt Pani Alicji poznamy i przedyskutujemy na 6. Raszyńskiej Debacie Urbanistycznej w październiku br., o ile wcześniej nie poprosi Autorki Instytut lub Urząd Gminy. Teraz zamieszczam kilka zdjęć, by pokazać jak mogą wyglądać Falenty. Będą wyglądać.

Dzięki współpracy Uczelni (Wydział Architektury), Fundacji Magdaleny Abakanowicz, Mazowieckiego Konserwatora Zabytków oraz Społecznego Komitetu  powstał wartościowy projekt architektoniczny, który otwiera nową perspektywę dla ratowanych zabytków Falent. Pogratulowałem Autorce i Promotorowi wysokiej klasy projektu i – w imieniu naszej społeczności –  podziękowałem za zauważenie i współpracę dla Falent. Na jej pamiątkę podarowałem Pani Alicji biografię Magdaleny Abakanowicz z Falent z autografem autora prof. Pawła Kowala.

tekst i zdjęcia Wojciech F. Rogowski, dzięki uprzejmości Alicja Sutkowska i Politechnika Warszawska

  korytarz ze świetlikiem  sala wystawowa w oranżerii